ארכיון אדריכלות ערבית | أرشيف العمارة العربيّة - טכניון - החממה החברתית ארכיון אדריכלות ערבית | أرشيف العمارة العربيّة - טכניון - החממה החברתית

ארכיון אדריכלות ערבית הינו  מאגר של עבודות סטודנטים מהפקולטה לארכיטקטורה ובינוי ערים בטכניון. העבודות נכתבו במהלך קורס ייעודי העוסק באדריכלות במרחב הגיאוגרפי של פלסטין/ישראל, מאמצע המאה ה- 19 ועד ימינו. כל עבודה מתמקדת ברחוב, מבנה או אתר אחד, ומציגה את מאפייניו הפיזיים וההיסטוריים הייחודיים בהקשר הרחב של המורשת האדריכלית הערבית בארץ ובמזרח התיכון, כחלק ממערך של מעברי ידע, השפעות אימפריאליות (עות'מניות ומנדטוריות) ותמורות מדיניות וכלכליות. איסוף המידע מתבצע במהלך קורס סמסטריאלי בו נחשפים הסטודנטים לשיטות תיעוד ולמושגי יסוד כגון מסורת, מורשת, רגיונליזם, אדריכלות ורנקולרית ומודרניזם. מטרת הקורס הינה למנף את תהליך הלימוד של הסטודנטים על מנת להרחיב את גוף הידע העוסק בביטוייה הפיזיים של התרבות הערבית האיזורית כנדבך מרכזי במורשת המקומית. בהיעדר ארכיון מסודר בנושא, נעזרים הסטודנטים במקורות רבים ומגוונים כגון ראיונות, אלבומי משפחה ואוספים פרטיים. תוצרי הקורס באתר 'ארכיון אדריכלות ערבית' מנגישים לציבור הרחב את הידע הרב שנצבר.

أرشيف العمارة العربيّة هو مخزونٌ لأعمال طلّاب كليّة الهندسة المعماريّة وتخطيط المدن في التّخنيون. تمّت كتابة الوظائف البحثيّة خلال مساق تناول موضوع العمارة في الحيّز الجغرافيّ لفلسطين/ إسرائيل، من أوساط القرن التّاسع عشر حتّى يومنا هذا. تتركّز كلّ وظيفة بحثيّة في شارع، مبنى أو موقع معيّن، وتعرض خصائصه الماديّة والتّاريخية الفريدة في السّياق الواسع للموروث المعماريّ العربيّ في البلاد والشّرق الأوسط، كجزء من منظومة انتقالات معرفيّة وتأثيرات إمبرياليّة (عثمانيّة وانتدابيّة/استعماريّة) وتحوّلات سياسيّة واقتصاديّة. يجري جمع المواد ضمن مساق فصليّ يتعرّف فيه الطلاب على طرق توثيق ومفاهيم أساسيّة مثل: تقاليد، موروث، الجهويّة، العمارة العاميّة والحداثة. هدف المساق هو تعزيز سيرورة التعلّم عند الطلّاب لتوسيع الدّليل المعرفيّ المتعلّق بالتّعبيرات الماديّة للثّقافة العربيّة الإقليميّة كمكوّن مركزيّ للموروث المحليّ. يشكّل غياب أرشيف منظّم في هذا الموضوع تحديًّا حقيقيًّا، ويُلزم الطّلاب بإيجاد مصادر مختلفة ومتنوّعة، بما في ذلك مقابلات، ألبومات ومقتنيات شخصيّة. منتوجات المساق في "أرشيف العمارة العربيّة" تتيح المعرفة المتراكمة في متناول الجمهور الواسع.

סגל הקורס | هيئة التدريس:

מייסדת ומרצה ראשית: אדר' רות ליברטי (2016, 2019, 2021/22) | المؤسّسة والمحاضرة الرّئيسيّة: المعماريّة روت ليبرتي-شاليڤ (2016، 2019، 2021/22)

מרצים שותפים/ות: ד"ר נטע פניגר (2016), ד"ר עידו שחר – אונ' חיפה (2021/22) | محاضرون شركاء: د. نيطاع فنيجر (2016)، د. عيدو شاحار- جامعة حيفا (2021/22)

עוזרת הוראה: אדר' שאדן חאמד (2019, 2021/22) | مدرّسة مساعدة: المعماريّة شادن حامد (2019، 2021/22)

תודות | كلّ الشّكر

פרויקטים

בדרך לעיר כפרית | بالطريق إلى مدينة قروية
בדרך לעיר כפרית | بالطريق إلى مدينة قروية i want to know more
בית ספר נזירות נצרת בחיפה | مدرسة راهبات الناصرة، حيفا
בית ספר נזירות נצרת בחיפה | مدرسة راهبات الناصرة، حيفا i want to know more
בית ספר טרה סנטה בעכו | مدرسة التيراسنطة، عكا
בית ספר טרה סנטה בעכו | مدرسة التيراسنطة، عكا i want to know more
בית ספר אל-פריר בנצרת | مدرسة الفرير، الناصرة
בית ספר אל-פריר בנצרת | مدرسة الفرير، الناصرة i want to know more
בית הספר של טנטורה | مدرسة الطنطورة
בית הספר של טנטורה | مدرسة الطنطورة i want to know more
בית ספר וייצמן ביפו: בתי ספר אל-עומרייה ואל-זהרה | مدرسة فايتسمن، يافا: مدرسة العمرية والزهرة
בית ספר וייצמן ביפו: בתי ספר אל-עומרייה ואל-זהרה | مدرسة فايتسمن، يافا: مدرسة العمرية والزهرة i want to know more
בית הספר המשותף עארה-ערערה | مدرسة عارة-عرعرة
בית הספר המשותף עארה-ערערה | مدرسة عارة-عرعرة i want to know more
בית ספר חיואר | مدرسة حوار
בית ספר חיואר | مدرسة حوار i want to know more
בין הרצוי למצוי | بين المنشود للموجود
בין הרצוי למצוי | بين المنشود للموجود i want to know more
רחוב הנזירות, שפרעם | شارع الراهبات, شفاعمرو
רחוב הנזירות, שפרעם | شارع الراهبات, شفاعمرو i want to know more
אל-לד בין שכבות הזמן | اللد بين طيّات الزمان
אל-לד בין שכבות הזמן | اللد بين طيّات الزمان i want to know more
סודות חיפה של העבר | أسرار حيفا من الماضي
סודות חיפה של העבר | أسرار حيفا من الماضي i want to know more
גבול מדומיין | الحد المتخيّل
גבול מדומיין | الحد المتخيّل i want to know more
רחוב פאולוס השישי | شارع بولس السادس
רחוב פאולוס השישי | شارع بولس السادس i want to know more
רחוב ג'בור יוסף ג'בור, שפרעם | شارع جبور, شفاعمرو
רחוב ג'בור יוסף ג'בור, שפרעם | شارع جبور, شفاعمرو i want to know more
פרדסי יפו בין העבר וההווה | بيارات يافا بين الماضي والحاضر
פרדסי יפו בין העבר וההווה | بيارات يافا بين الماضي والحاضر i want to know more
שדרות ג'מאל באשה | شارع جمال باشا
שדרות ג'מאל באשה | شارع جمال باشا i want to know more
רחוב תאופיק זיאד | شارع توفيق زياد
רחוב תאופיק זיאד | شارع توفيق زياد i want to know more
בית הנג'אדה, חיפה | بيت النجّادة، حيفا
בית הנג'אדה, חיפה | بيت النجّادة، حيفا i want to know more
מסגד עלי בן אבי טאלב, קלנסואה | مسجد علي بن أبي طالب، قلنسوة
מסגד עלי בן אבי טאלב, קלנסואה | مسجد علي بن أبي طالب، قلنسوة i want to know more
חיפה שמחוץ לחומות במאה ה-20 | حيفا خارج الأسوار في القرن العشرين
חיפה שמחוץ לחומות במאה ה-20 | حيفا خارج الأسوار في القرن العشرين i want to know more
בית משפחת סלים סרוג'י, נצרת | منزل عائلة سليم سروجي، الناصرة
בית משפחת סלים סרוג'י, נצרת | منزل عائلة سليم سروجي، الناصرة i want to know more
בית בוטאג'י, חיפה | بيت بوتاجي، حيفا
בית בוטאג'י, חיפה | بيت بوتاجي، حيفا i want to know more