בית ספר אל-פריר בנצרת | مدرسة الفرير، الناصرة

תקציר | ملخّص

מיקומו הייחודי של בניין בית הספר המשולב במרקם העיר העתיקה- דרך סמטאות העיר שהובילו לבית הספר- יצרו קשר חזק, הדוק ובעל מופע ייחודי כמוסד ציבורי בתוך מרקם עירוני. לעומת שאר בתי הספר המרוחקים יותר מלב העיר העתיקה. המיקום הגיאוגרפי של הבית ספר יצר יחסי גומלין והשפעה הדדית בין המוסד והעיר לשינויים המתרחשים. השפעות אלו נבעו בעיקר מגורמים חיצוניים; התפתחות העיר מחוץ לגלעין העיר העתיקה, ההשתנות הדמוגרפית, תכנית מתאר 2000, מאבקים בין אוכלוסיות וכדומה. גורמים אלו השפיעו על העיר ועל בית הספר באותה מידה. ולעתים אחרות גורמים פנימיים השפיעו על היחס כמו השימוש של בית הספר המשתנה. דבר שגרם להסתכל על בית הספר פעם אחת כחלק מהעיר ופעם שניה כמוסד מנוכר. עד למצב בו העיר העתיקה ובית הספר נחלשים והקונטקסט הפיזי המשתנה של הסביבה הוביל לפינוי בית הספר והתרוקנות העיר העתיקה.
בית ספר אל-פריר בנצרת הינו דוגמא מובהקת המדגישה את חשיבותו לקשר בין מוסד חברתי-ציבורי והשפעתו לסביבה. נושא המעלה שיח על קשר מיקומי שהתפתח לאורך השנים בתוך המרקם של העיר העתיקה בנצרת יחד עם בית הספר אל-פריר ומצביע על מחשבות לעתיד של שני הגופים.

خلق الموقع المميّز لمبنى المدرسة المُدمج في نسيج المدينة القديمة– عبر أزقّة المدينة التي تؤدّي إلى المدرسة– علاقة قويّة، ووثيقة، وفريدة كمؤسّسة جماهيريّة داخل النسيج الحضريّ. مقارنةً بباقي المدارس الأكثر بعدًا عن مركز المدينة القديمة، خلق الموقع الجغرافيّ لمدرسة الفرير علاقات تبادليّة وتأثيرًا متبادلًا على التغييرات التي طرأت بين المؤسّسة والمدينة. نبعت هذه التأثيرات، بالأساس، من عوامل خارجيّة؛ تطوّر المدينة خارج نواة المدينة القديمة، التغييرات الديمغرافيّة، مخطّط ""الناصرة 2000""، صراعات بين السكّان، وما شابه. أثّرت هذه العوامل على المدينة وعلى المدرسة بنفس القدر. في أحيان أخرى، أثّرت عوامل داخليّة على هذه العلاقة، كالاستخدامات المتغيّرة للمدرسة، الأمر الذي أدّى إلى اعتبار المدرسة جزءًا من المدينة أحيانًا، وإلى كونها مؤسّسة غريبة عنها في أحيانٍ أخرى، حتّى ازداد ضعف المدينة والمدرسة على حدٍّ سواء، وأدّى السياق المتغيّر للبيئة المادّيّة إلى إخلاء المدرسة وتفريغ المدينة القديمة.
كانت مدرسة الفرير في الناصرة مثالًا واضحًا يبرز أهميّة العلاقة مع المؤسّسات الاجتماعيّة-الجماهيريّة وتأثيرها على البيئة المحيطة. يطرح هذا الموضوع حوارًا عن العلاقة المحليّة التي تطوّرت على مدار السنوات داخل نسيج المدينة القديمة في الناصرة مع مدرسة الفرير، وتُشير إلى المخطّطات المستقبليّة للمدرسة وباقي المؤسّسات الاجتماعيّة-الجماهيريّة في المدينة.

לחזרה לארכיון אדריכלות ערבית | للعودة إلى أرشيف العمارة العربيّة