ארכיון אדריכלות ערבית | أرشيف العمارة العربيّة - טכניון - החממה החברתית ארכיון אדריכלות ערבית | أرشيف العمارة العربيّة - טכניון - החממה החברתית

ארכיון אדריכלות ערבית הינו  מאגר של עבודות סטודנטים מהפקולטה לארכיטקטורה ובינוי ערים בטכניון. העבודות נכתבו במהלך קורס ייעודי העוסק באדריכלות במרחב הגיאוגרפי של פלסטין/ישראל, מאמצע המאה ה- 19 ועד ימינו. כל עבודה מתמקדת ברחוב, מבנה או אתר אחד, ומציגה את מאפייניו הפיזיים וההיסטוריים הייחודיים בהקשר הרחב של המורשת האדריכלית הערבית בארץ ובמזרח התיכון, כחלק ממערך של מעברי ידע, השפעות אימפריאליות (עות'מניות ומנדטוריות) ותמורות מדיניות וכלכליות. איסוף המידע מתבצע במהלך קורס סמסטריאלי בו נחשפים הסטודנטים לשיטות תיעוד ולמושגי יסוד כגון מסורת, מורשת, רגיונליזם, אדריכלות ורנקולרית ומודרניזם. מטרת הקורס הינה למנף את תהליך הלימוד של הסטודנטים על מנת להרחיב את גוף הידע העוסק בביטוייה הפיזיים של התרבות הערבית האיזורית כנדבך מרכזי במורשת המקומית. בהיעדר ארכיון מסודר בנושא, נעזרים הסטודנטים במקורות רבים ומגוונים כגון ראיונות, אלבומי משפחה ואוספים פרטיים. תוצרי הקורס באתר 'ארכיון אדריכלות ערבית' מנגישים לציבור הרחב את הידע הרב שנצבר.

أرشيف العمارة العربيّة هو مخزونٌ لأعمال طلّاب كليّة الهندسة المعماريّة وتخطيط المدن في التّخنيون. تمّت كتابة الوظائف البحثيّة خلال مساق تناول موضوع العمارة في الحيّز الجغرافيّ لفلسطين/ إسرائيل، من أوساط القرن التّاسع عشر حتّى يومنا هذا. تتركّز كلّ وظيفة بحثيّة في شارع، مبنى أو موقع معيّن، وتعرض خصائصه الماديّة والتّاريخية الفريدة في السّياق الواسع للموروث المعماريّ العربيّ في البلاد والشّرق الأوسط، كجزء من منظومة انتقالات معرفيّة وتأثيرات إمبرياليّة (عثمانيّة وانتدابيّة/استعماريّة) وتحوّلات سياسيّة واقتصاديّة. يجري جمع المواد ضمن مساق فصليّ يتعرّف فيه الطلاب على طرق توثيق ومفاهيم أساسيّة مثل: تقاليد، موروث، الجهويّة، العمارة العاميّة والحداثة. هدف المساق هو تعزيز سيرورة التعلّم عند الطلّاب لتوسيع الدّليل المعرفيّ المتعلّق بالتّعبيرات الماديّة للثّقافة العربيّة الإقليميّة كمكوّن مركزيّ للموروث المحليّ. يشكّل غياب أرشيف منظّم في هذا الموضوع تحديًّا حقيقيًّا، ويُلزم الطّلاب بإيجاد مصادر مختلفة ومتنوّعة، بما في ذلك مقابلات، ألبومات ومقتنيات شخصيّة. منتوجات المساق في "أرشيف العمارة العربيّة" تتيح المعرفة المتراكمة في متناول الجمهور الواسع.

סגל הקורס | هيئة التدريس:

מייסדת ומרצה ראשית: אדר' רות ליברטי (2016, 2019, 2021/22) | المؤسّسة والمحاضرة الرّئيسيّة: المعماريّة روت ليبرتي-شاليڤ (2016، 2019، 2021/22)

מרצים שותפים/ות: ד"ר נטע פניגר (2016), ד"ר עידו שחר – אונ' חיפה (2021/22) | محاضرون شركاء: د. نيطاع فنيجر (2016)، د. عيدو شاحار- جامعة حيفا (2021/22)

עוזרת הוראה: אדר' שאדן חאמד (2019, 2021/22) | مدرّسة مساعدة: المعماريّة شادن حامد (2019، 2021/22)

תודות | كلّ الشّكر

פרויקטים

בדרך לעיר כפרית | بالطريق إلى مدينة قروية
בדרך לעיר כפרית | بالطريق إلى مدينة قروية אני רוצה לדעת עוד
בית ספר נזירות נצרת בחיפה | مدرسة راهبات الناصرة، حيفا
בית ספר נזירות נצרת בחיפה | مدرسة راهبات الناصرة، حيفا אני רוצה לדעת עוד
בית ספר טרה סנטה בעכו | مدرسة التيراسنطة، عكا
בית ספר טרה סנטה בעכו | مدرسة التيراسنطة، عكا אני רוצה לדעת עוד
בית ספר אל-פריר בנצרת | مدرسة الفرير، الناصرة
בית ספר אל-פריר בנצרת | مدرسة الفرير، الناصرة אני רוצה לדעת עוד
בית הספר של טנטורה | مدرسة الطنطورة
בית הספר של טנטורה | مدرسة الطنطورة אני רוצה לדעת עוד
בית ספר וייצמן ביפו: בתי ספר אל-עומרייה ואל-זהרה | مدرسة فايتسمن، يافا: مدرسة العمرية والزهرة
בית ספר וייצמן ביפו: בתי ספר אל-עומרייה ואל-זהרה | مدرسة فايتسمن، يافا: مدرسة العمرية والزهرة אני רוצה לדעת עוד
בית הספר המשותף עארה-ערערה | مدرسة عارة-عرعرة
בית הספר המשותף עארה-ערערה | مدرسة عارة-عرعرة אני רוצה לדעת עוד
בית ספר חיואר | مدرسة حوار
בית ספר חיואר | مدرسة حوار אני רוצה לדעת עוד
בין הרצוי למצוי | بين المنشود للموجود
בין הרצוי למצוי | بين المنشود للموجود אני רוצה לדעת עוד
רחוב הנזירות, שפרעם | شارع الراهبات, شفاعمرو
רחוב הנזירות, שפרעם | شارع الراهبات, شفاعمرو אני רוצה לדעת עוד
אל-לד בין שכבות הזמן | اللد بين طيّات الزمان
אל-לד בין שכבות הזמן | اللد بين طيّات الزمان אני רוצה לדעת עוד
סודות חיפה של העבר | أسرار حيفا من الماضي
סודות חיפה של העבר | أسرار حيفا من الماضي אני רוצה לדעת עוד
גבול מדומיין | الحد المتخيّل
גבול מדומיין | الحد المتخيّل אני רוצה לדעת עוד
רחוב פאולוס השישי | شارع بولس السادس
רחוב פאולוס השישי | شارع بولس السادس אני רוצה לדעת עוד
רחוב ג'בור יוסף ג'בור, שפרעם | شارع جبور, شفاعمرو
רחוב ג'בור יוסף ג'בור, שפרעם | شارع جبور, شفاعمرو אני רוצה לדעת עוד
פרדסי יפו בין העבר וההווה | بيارات يافا بين الماضي والحاضر
פרדסי יפו בין העבר וההווה | بيارات يافا بين الماضي والحاضر אני רוצה לדעת עוד
שדרות ג'מאל באשה | شارع جمال باشا
שדרות ג'מאל באשה | شارع جمال باشا אני רוצה לדעת עוד
רחוב תאופיק זיאד | شارع توفيق زياد
רחוב תאופיק זיאד | شارع توفيق زياد אני רוצה לדעת עוד
בית הנג'אדה, חיפה | بيت النجّادة، حيفا
בית הנג'אדה, חיפה | بيت النجّادة، حيفا אני רוצה לדעת עוד
מסגד עלי בן אבי טאלב, קלנסואה | مسجد علي بن أبي طالب، قلنسوة
מסגד עלי בן אבי טאלב, קלנסואה | مسجد علي بن أبي طالب، قلنسوة אני רוצה לדעת עוד
חיפה שמחוץ לחומות במאה ה-20 | حيفا خارج الأسوار في القرن العشرين
חיפה שמחוץ לחומות במאה ה-20 | حيفا خارج الأسوار في القرن العشرين אני רוצה לדעת עוד
בית משפחת סלים סרוג'י, נצרת | منزل عائلة سليم سروجي، الناصرة
בית משפחת סלים סרוג'י, נצרת | منزل عائلة سليم سروجي، الناصرة אני רוצה לדעת עוד
בית בוטאג'י, חיפה | بيت بوتاجي، حيفا
בית בוטאג'י, חיפה | بيت بوتاجي، حيفا אני רוצה לדעת עוד